Lisht
Lisht is de moderne naam voor de site van een Middenrijks necropool, in de buurt van de oude (nog onontdekte) stad Itj-Tawy.
Amenemhat I, de eerste koning van de 12e dynastie, stichtte hier zijn nieuwe hoofdstad bij de monding van de Fayum. Een van de aanleidingen was het vergroten van het landbouwgebied in deze groene ‘oase’ (de Fayum is technisch gezien geen oase maar een depressie, waarbij het meer Birket Qarun wordt aangevuld door een kanaal dat in verbinding staat met de Nijl).
Zowel Amenemhat I als zijn zoon en opvolger Sesostris I bouwden hier hun piramidecomplex. In het noorden van de site staat de piramide van Amenemhat I. Deze was oorspronkelijk 55 m hoog, daar is nu nog maar 20 m van over. Piramides werden in deze periode (het Middenrijk) gebouwd van in de zon gedroogde kleisteen (mubrick), wat minder duurzaam is dan kalksteenblokken. Ook liet de koning stenen hergebruiken uit de monumenten van zijn voorgangers (Khufu, Khafre, Unas en Pepi II). De graftempel bevatte reliëfs van Nijlgoden en gepersonifieerde nomes (provincies in de vorm van offerdragers). Rond de piramide werden graven ontdekt van hoge ambtenaren.
Reliëf van Amenemhat I die zijn Sed-festival (dertigjarig jubileum) viert
(bron: Metropolitan Museum of Art)
Twee kilometer zuidelijker bouwde Sesostris I zijn piramide. Verschillende opgravingsteams vonden reliëfblokken en veel beelden van de koning, die nu te zien zijn in het Metropolitan Museum of Art en de Egyptische musea in Cairo. De piramide van Sesostris I was veel groter dan die van zijn vader en voorganger, met een basis van 105 m en een oorspronkelijke hoogte van 61 m. Rond een kern van grove kalksteen, mudbrick en puin werden zwaardere blokken en mooie kalksteen uit Tura geplaatst. Er was een dalweg met nissen waarin de vele beelden van Sesostris I stonden. Helaas staat de grafkamer tegenwoordig vol met Nijlwater. Ook rond deze piramide bouwden hooggeplaatste ambtenaren hun graven.
Restanten van de piramide van Sesostris I (bron: Wikimedia)