Koptos
Koptos (het Oudegyptische Gebtioe en moderne Quft قفط) ligt op de oostoever van de Nijl, 38 km ten noorden van Luxor. Het was de hoofdstad van de vijfde nome (provincie) van Egypte tijdens het Oude Rijk. De belangrijkste god van Koptos was Min, die ook in Akhmim werd vereerd.
Koptos was van belang omdat het aan het begin lag van twee wegen door de Oostelijke Woestijn richting de Rode Zee. De noordelijke weg ging door de Wadi Hammamat tot Myos Hormos. De tweede weg, die in gebruik kwam tijdens de Ptolemaeische Periode, liep tot aan Berenike ter hoogte van Aswan. De Oostelijke Woestijn was een belangrijke bron van goud, koper en zandsteen.
Al tijdens de Predynastische Periode was hier een heiligdom gewijd aan Min, te zien aan drie kolossale beelden van de god die hier zijn gevonden. Tijdens de 6e dynastie was koning Pepi II actief in het gebied en liet diverse expedities ondernemen naar de groeves van de Oostelijke Woestijn. Uit het Middenrijk zijn funeraire stèles en tempelreliëfs bekend. Tijdens het Nieuwe Rijk liet Toetmosis III de grote tempel van Min, Isis en Horus herbouwen.
Deel van een predynastisch beeld van de vruchtbaarheidsgod Min (bron)
De glorietijd van Koptos brak aan tijdens de Ptolemaische Periode. De koningen uit deze tijd waren betrokken bij de Rode Zeehandel met Afrika, waar ze onder andere olifanten vandaan haalden. De Mintempel werd herbouwd en er werden waterputten aangelegd op de route naar Berenike. Diverse Ptolemaeische heersers lieten bouwwerken toevoegen aan de tempels van Koptos, tot Cleopatra VII aan toe.
Ook tijdens de Romeinse overheersing was de Rode Zeehandel via Koptos lucratief. De Romeinse schepen kwamen zelfs tot aan India, waar ze peper, kruiden en andere luxegoederen vandaan haalden. Italiaanse wijn werd ook via Koptos verhandeld. De Romeinse keizers bouwden dan ook door aan de tempel van Min, zelfs de naam van Nero is te vinden. Keizer Galerius liet de stad echter vernietigen vanwege een opstand tegen de Romeinen. Er zijn nog wat kerken te vinden ten westen van de Mintempel, maar tegen de Middeleeuwen had de plaats Qus de Rode Zeehandel overgenomen.
Resten van de tempel van Min (bron)