Egyptologie.nu

Abusir

Tsjechische archeologen hebben in Abusir het graf ontdekt van Wahibre-meryneith, een legercommandant uit de 26e dynastie. Eerder in 2021 werd al een mummificatiedepot gevonden behorend bij dit graf, met meer dan 370 aardewerken potten waarin balsemingsmateriaal werd bewaard.

Het gaat om een zogenaamd schachtgraf van 16 meter diep, met onderin een dubbele stenen sarcofaag van kalksteen en basalt. Het deksel van de antropomorfe, basalten binnensarcofaag is gedecoreerd met spreuk 72 van het Dodenboek, die de overledene een voorspoedige wederopstanding in het hiernamaals moet garanderen. Het is niet helemaal duidelijk of dit gelukt is – het graf werd in de oudheid al leeggeroofd, inclusief de mummie en waardevolle grafgiften.

Het graf bevatte nog wel twee houten kistjes met shabti’s, albasten canopenvazen en modelvaatwerk, en een ostracon met een religieuze tekst in hiëratisch. Hopelijk heeft dit Wahibre-meryneith, die leefde in een turbulente periode aan het begin van de Perzische overheersing, toch op weg geholpen.

De grafschacht, typisch voor de 26e dynastie

Kalkstenen buitensarcofaag met antropomorfe basalten binnensarcofaag

Albasten canopen en vaatwerk

Een verzameling shabti’s

Heliopolis

In de wijk Matariya (Cairo) heeft een Egyptisch-Duits team diverse blokken gevonden van de zonnetempel van het oude Heliopolis, waaronder fragmenten uit de tijd van Khufu (Cheops). Van het Oude Rijk tot de Late Periode zagen veel farao’s het als een belangrijke taak om bij te dragen aan deze eeuwenoude tempel. Zo zijn er sfinxen gevonden uit het Middenrijk, maar ook beelden uit de Ramessidische periode en stèles en altaren uit de 26e dynastie. Uit het Oude Rijk trof men tevens een roodgranieten beeldfragment van Pepi I aan.

Enkele van de vondsten:

Luxor

© Sven Geruschkat

Mis het niet! Ter ere van het honderdjarige jubileum van de ontdekking van Toetanchamon’s graf zal er een speciale opera opgevoerd worden in november. Het evenement vindt plaats voor de dodentempel van Hatsjepsoet in Deir el-Bahari (westoever van Luxor) en is geschreven door… archeoloog Zahi Hawass. De muziek komt van de Italiaans componist Zamboni, en de opera zal op klassieke wijze worden opgevoerd in het Italiaans. In het drama zal o.a. Nefertiti een moordaanslag beramen op de jonge Toetanchamon om een van haar dochters aan de macht te krijgen.

PS: Mocht u zin hebben in een reis naar Egypte in november, kijk dan dinsdagavond op de website van Huis van Horus!

Saqqara

Poolse archeologen hebben in Saqqara een tombe ontdekt van een hoge ambtenaar uit de 6e dynastie. De vondst werd gedaan bij werkzaamheden rond het piramidecomplex van Djoser, ten westen van het graf van Merefnebef dat eerder door de missie werd ontdekt. De grafeigenaar heet Mehtjetju en was opzichter van de koninklijke domeinen en priester in de grafcultus van koning Teti.

De hoge sociale status van Mehtjetju wordt verraden door de kwaliteit van zijn grafreliëfs, die kunnen wedijveren met die van zijn buurman, de vizier Merefnebef. De onderliggende rots was echter broos, waardoor de inscripties zijn beschadigd. De grafdecoratie was waarschijnlijk incompleet: de facade bevat geen kleur, terwijl de zijwanden van de ingang geen reliëfdecoratie bevatten maar alleen figuren in zwarte inkt. Op de foto is te zien hoe een oryx wordt meegevoerd als offerdier.

Het graf zal verder worden onderzocht in het najaar van 2022.

Tekening uit het graf van Mehtjetju

Esna

De tempel van Esna heeft weer kleur! Nadat de tempel van Dendera onder handen is genomen was ook de tempel van Esna aan de beurt. Onder een dikke laag roet op het plafond kwamen prachtige afbeeldingen vandaan van de gier- en cobragodinnen Nechbet en Wadjet. Sinds 2018 zijn onderzoekers van de Tübingen Universiteit en het Egyptische ministerie van oudheden (o.l.v. Dr. Hisham el-Leithy) aan het werk om de oorspronkelijke beschildering aan het licht te brengen. 2000 jaar aan roet en viezigheid wordt met zorg weggepoetst. Door de zuilen, architraven en het plafond te reinigen kon de decoratie ook van dichtbij gedocumenteerd worden.

Van de tempel van Esna, die 60 km ten zuiden van Luxor ligt, is alleen de voorste hal (pronaos) bewaard gebleven – de rest ligt onder bebouwing. Dit gedeelte van het bouwwerk is door keizer Claudianus (41-54 v.Chr.) voor de tempel gezet. De tempel ligt tegenwoordig midden in de stad en je moet een trap afdalen om het tempelterrein te bereiken.

Kleurrijke godinnen in de tempel van Esna

Sinaï

In Tell el-Farama in het noorden van Sinaï heeft een Egyptische archeologische missie een tempel ontdekt. De tempel stamt uit de Grieks-Romeinse periode en is gewijd aan de god Zeus. De archeologen hebben resten aangetroffen van een mudbrick gebouw en granieten blokken die mogelijk een trap vormden. De poort van de tempel bestond uit roodgranieten zuilen van 8 meter hoog, en de latei bevat een tekst die verwijst naar Zeus Kasios, een god die Zeus combineert met de berg Kasios op de grens tussen Syrië en Turkije. De berg, nu Jebel Aqra genoemd, wordt vaak geteisterd door onweer wat de associatie met Zeus verklaart.

In de 20e eeuw vond de Franse Egyptoloog Jean Clédat al Griekse inscripties met de naam Zeus Kasios in het gebied, toen hij op zoek was naar Christelijke resten. De site is toen nooit verder onderzocht.

Inscripties wijzen erop dat o.a. keizer Hadrianus (117-138 n.Chr.) aan de tempel heeft verbouwd. De architectuur van het gebouw zal verder in kaart worden gebracht met behulp van fotogrammetrie.

Resten van de tempel van Zeus