Grote ontdekking in Saqqara

Grote ontdekking in Saqqara

Reacties 0 reacties

Zoals je misschien hebt gemerkt zijn er in Saqqara een groeiend aantal sarcofagen ontdekt. Eerst spraken de berichten over meer dan 13 kisten, nu zijn het er al 59. Het idee dat er niets meer te ontdekken valt in Egypte is zo in ieder geval weersproken. Maar waar komen al deze sarcofagen vandaan, en wat vertellen ze ons over de gebruiken van de Oude Egyptenaren?

Al op 6 september kwam het bericht dat er meer dan 13 intacte, nog gesloten kisten waren gevonden in Saqqara, ‘de eerste stap naar een enorme ontdekking’ die binnenkort zou worden bekendgemaakt. De kisten kwamen uit een 11 meter diepe schacht, waarin ook drie verzegelde nissen waren aangetrokken. De kisten, die op elkaar gestapeld lagen, zouden 2500 jaar oud zijn en nog wat van hun originele kleur bewaard hebben. Ze waren nog ongeopend sinds hun begrafenis in de schacht.

Een graf met intacte kisten

Een van de kisten toont de hemelgodin Noet aan de binnenkant van het deksel, zich uitstrekkend over de overledene terwijl ze de zon opslokt om deze bij aanvang van de nieuwe dag te baren. Haar lichaam is overdekt met sterren.

Hemelgodin Noet

Onthulling

Op 3 oktober werd bekend gemaakt dat het om 59 intacte kisten zou gaan uit de 26e dynastie. Tijdens een drukbezochte persconferentie werd een van de kisten live geopend door de minister van oudheden, Khaled El-Enany. Hij benadrukte dat de kisten naar het nieuwe Grand Egyptian Museum werden gebracht om te worden tentoongesteld naast de eerder ontdekte Assasif-achette.

Het openen van de kist

De kisten behoren toe aan priesters en hoge ambtenaren uit de 26e dynastie, tussen 664-525 v.Chr. voor de Perzen het Egyptische rijk veroverden. Het was een stabiele periode met een rijke materiële cultuur, die terug te zien is in de graven. De meeste kisten bevatten daadwerkelijk mummies en zijn dus niet leeggeroofd.

Daarnaast werden 28 beeldjes gevonden van Ptah-Sokar, de belangrijkste god van Saqqara, en een bronzen beeldje van de god Nefertoem behorende aan een priester. Ook werden amuletten en shabti’s gevonden, die de overledenen moesten beschermen en vergezellen naar het hiernamaals.

Tijdens de onthulling

Graflandschap

Sinds de vroegste periode van de Egyptische geschiedenis is Saqqara een van de belangrijkste begraafplaatsen van Memphis, dat de hoofdstad was tijdens het Oude Rijk maar ook daarna een belangrijke religieuze en administratieve rol vervulde. Het bekendste monument in Saqqara is de trappenpiramide van Djoser (ca. 2700 v.Chr.), het eerste monumentale grafcomplex dat geheel in steen werd uitgevoerd. Daarna zouden nog diverse koningen er hun piramiden bouwen en in de schaduw daarvan hoge ambtenaren hun zogenaamde mastaba-graven, vaak met een gedecoreerde grafkapel waarin geofferd kon worden.

Het grafcomplex van Djoser

Ook tijdens het Nieuwe Rijk (ca. 1550-1077 v.Chr.) liet een deel van de elite zich in Saqqara begraven, hoewel de farao’s van die tijd verborgen tombes aanlegden in de Vallei der Koningen bij Luxor. Tijdens de 26e dynastie was Saqqara opnieuw een populaire funeraire bestemming, toen men diepe schachten aanlegde om grafrovers op afstand te houden. In het geval van de priesters en ambtenaren in de pas ontdekte grafschacht is dat ten minste ten dele gelukt…

Bronnen:
Bericht 6 september | 3 oktober

Museum nieuws

Museum nieuws

Reacties 0 reacties

In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden is vanaf 10 oktober een kleine tentoonstelling te zien getiteld Verbeelding van Egypte. Met boeken, prenten en archiefstukken wordt getoond hoe Europeanen en Nederlanders zich een beeld vormden van Egypte sinds de zeventiende eeuw. Zo bezochten schilders als Willem de Famars Testas het land tijdens de negentiende eeuw en kleurden zo onwillekeurig ons ‘Westerse’ perspectief.

Voor kinderen is er Op zoek naar Toetanchamon, een spannende zoektocht naar de gouden mummiekist door middel van opdrachten.

Plaat uit het werk van Ippolito Rosellini

Het Allard Pierson is vernieuwd en heropent zijn deuren. De langlopende tentoonstelling Van Nijl tot Amstel behandelt 10.000 jaar cultuurgeschiedenis. Het vertelt het verhaal van ons verleden van prehistorische jagers in het Nabije Oosten tot het Amsterdam van de 21e eeuw. Met aandacht voor Grieken, Egypte, Etrusken en de opkomst van Amsterdam als wereldstad tijdens de VOC-periode.

De tentoonstelling Bes, kleine god in het oude Egypte die in het Allard Pierson te zien was verhuist door naar het August Kestner museum in Hannover.

Bes in Hannover

De Eton Myers collectie in Birmingham presenteert de online tentoonstelling Ancient Beings. Aan de hand van vier thema’s (goden, planten, mensen en dieren) worden stukken uit de collectie toegelicht.

In het Nationale Museum in Praag is een tentoonstelling te zien getiteld Kings of the Sun over de archeologische ontdekkingen gedaan door Tsjechische Egyptologen. Het behandelt de 5e dynastie toen farao’s piramides en zonnetempels bouwen in Abusir, bij Saqqara. In de schaduw van deze monumenten bouwden ambtenaren aan hun eigen woningen voor de eeuwigheid.

Ondertussen wordt in het Grand Egyptian Museum in Giza hard gewerkt om alle objecten uit het graf van Toetanchamon te conserveren. Ongeveer 5200 artefacten werden bijna een eeuw geleden ontdekt in Toetanchamon’s tombe in de Vallei der Koningen. Sommige van de objecten waren te kwetsbaar om in het Egyptische Museum aan het Tahrirplein te worden tentoongesteld. Dankzij de inspanningen van de conservatoren van het GEM zullen ze voor het eerst te zien zijn wanneer het museum haar deuren opent.

Conservator van het Grand Egyptian Museum
Textiel, Romeinen en glas

Textiel, Romeinen en glas

Reacties 0 reacties

Vorige week ben ik voor het eerst weer naar Leiden en het RMO geweest. Het was rustig ondanks dat de El Cid bezig was (de intreeweek voor nieuwe studenten). Het museum zelf is gelukkig ruim opgezet, met een gehele rondgang aan tentoonstellingsruimte zodat je altijd meer ziet dan waar je misschien voor gekomen bent.

In de tentoonstelling Textiel uit Egypte kun je zowel Koptische weefsels vinden als moderne textielkunst. De mix is erg leuk gedaan. Er is in de archeologie van oudsher opvallend weinig aandacht voor een zo belangrijk gebruiksvoorwerp. Wel sieraden en zwaarden, maar weinig textiel. Terwijl het toch een van de dingen is die ons tot mens maakt, waar je je identiteit of religie mee uitdrukt en waar je aan gehecht raakt.

Happy Socks uit het oude Egypte

De oude Egyptenaren gebruikten kilometers linnen, niet in de laatste plaats om hun doden in te begraven. Als archeoloog in Egypte waad je soms door een brij van menselijk botmateriaal, mummiewindsels en organisch stof zonder daar al te veel bij stil te staan. Hier en daar vind je een prachtig stukje versierde Koptische stof.

Moderne dierenmummies (geen dieren zijn gewond tijdens het maken van dit kunstwerk)

Hoewel weven een belangrijk onderdeel moet hebben gevormd van de Oudegyptische economie wordt de ambacht niet afgebeeld in Ouderijks tombes. Wel wordt het verbouwen van vlas (de grondstof voor linnen) weergegeven en de betaling in sieraden aan de vrouwelijke weefsters die hun balen stof komen afleveren. Pas vanaf de Eerste Tussenperiode en tijdens het Middenrijk komen weefscènes in zwang.

Weefscène in het graf van Khnumhotep (bron)

Op een facsimile (kopie) van een schildering in het graf van Khnumhotep in Beni Hasan is een groep weefsters afgebeeld. De vrouw rechts is aan het spinnen met twee spintollen tegelijk. De zittende vrouw links van haar is draad aan het draaien. De vrouwen uiterst links bedienen een weefgetouw, terwijl een goedgevulde opzichter toekijkt.

Naast de tentoonstelling over Textiel in Egypte kun je Romeinse vondsten en een restant van de eerdere glastentoonstelling bekijken. Het tentoonstellingsboek is gratis online te lezen.

Egyptisch glas