Hawawish
Hoog boven de cultivatie ligt de rotsnecropool van Hawawish. Dit was de begraafplaats van Akhmim, hoofdstad van de negende Boven-Egyptische nome, in de moderne provincie Sohag. Tijdens het Oude Rijk en de Eerste Tussenperiode werden hier meer dan 800 mensen begraven, waarvan de elite in rotsgraven met beschilderde decoratie (zo’n 60 tombes). Na een behoorlijke klim vanaf de splinternieuwe parkeerplaats wordt men beloond met een spectaculair uitzicht.
Hier zijn vijf rotsgraven te bezoeken:
Shepsipumin genaamd Kheni (H24)
Deze opzichter van Boven-Egypte, schatmeester, Sem-priester en ‘enige vriend’ van koning Pepi II (6e dynastie) was tevens de oudste zoon van buurman Tjeti-Iqer. Dit graf is beschadigd maar er is veel te ontdekken, zoals een grote afbeelding van de grafeigenaar die speervist in het moeras, de vogelvangst met het zeshoekig net en visvangst. Er is een bandje dat muziek maakt en diverse scènes van de grafeigenaar die achter een offertafel zit. Ook zijn er schepen te zien met opbollende zeilen, die richting het zuiden varen (de wind kwam uit het noorden), op pelgrimage naar Abydos. Zie hoe de waterscènes rond de deur zijn afgebeeld, dus in de richting van de Nijl.
Kheni speervissend in het moeras
Kahep genaamd Tjeti-Iqer (H26)
Dit graf heeft de best bewaarde decoratie van de Hawawish-graven. Er zijn klassieke scènes uit het dagelijks leven te zien zoals landbouw, visserij en jacht. Maar ook ambachtslieden die grafgiften vervaardigen en boten voor de pelgrimage naar Abydos. Er zijn dansers, muzikanten en familieleden afgebeeld, zoals de vrouw van Tjeti-Iqer die naast hem op een papyrusboot zit en aan een lotusbloem ruikt. Bijzonder is dat ook de kunstenaars zijn afgebeeld die dit graf hebben versierd: achter de grote scène van Tjeti-Iqer tijdens het speervissen staan de broers Seni en Isesi. Het bijschrift luidt: “De tekenaar Seni zegt: Ik was het die het graf van de burgemeester Kheni decoreerde [de vader van Tjeti-Iqer], en ik was het die dit graf decoreerde, ik alleen.”
Vis- en vogelvangst in het graf van Tjeti-Iqer
Nehwet-Desher genaamd Meri (G95)
Deze hoge ambtenaar onder Pepi II (6e dynastie) was onder andere opzichter van priesters, schatmeester en priester van Min. In deze tombe met laag plafond zijn vooral de rode en gele okerbeschildering goed bewaard gebleven. Er is een beschadigde scène van de grafeigenaar in ambtsuitrusting, en een tafereel van zijn vrouw Isi zittend achter een offertafel.
Isi achter een offertafel in het graf van Meri
Hesi-Min (M22)
Opzichter van werken en priester van Min, waarschijnlijk tijdens de regering van Djedkare (5e dynastie). Dit imposante graf heeft een dubbele functie als vleermuisgrot, die nog wel eens willen opvliegen als een nietsvermoedende voorbijganger hun rust verstoort. Het water onder Hesi-Min’s papyrusboot bevat vissen, een nijlpaard en een krokodil. Het is goed te zien hoe dit graf als steengroeve is gebruikt.
Het graf van Hesi-Min
Hem-Min (M43)
Opzichter van Boven-Egypte en priester van Maät gedurende de regering van Teti (6e dynastie). Er is wederom een grote moerasscène te zien (zie hoe het papyrusveld is weergegeven), maar ook een leger aan offerdragers en een schijndeur uitgehakt in de rotswand. Ook dit graf is flink beschadigd, maar zeer de moeite waard.
Hem-Min in het moeras