Games
Avontuurlijke actie
Assassin’s Creed Origins (2017) speelt zich af tijdens de Ptolemeïsche periode. De Medjay (een soort politieman) Bayek moet het Egyptische volk beschermen tegen allerlei kwade invloeden en ondertussen een lijstje booswichten omleggen. Hij wordt hierin bijgestaan door zijn stoere vrouw Aya en zijn havikarend Senu. Het spel vindt plaats in een open world zodat je eindeloos kunt rennen, paard- of kameelrijden, varen, zwemmen en vliegen terwijl je op vijanden afsluipt of openlijk de strijd aangaat. Soms zitten er mythologische elementen in, zoals een gevecht met een tovenares in Giza (springend van mastaba naar mastaba in een heftige zandstorm terwijl je wordt bekogeld met vuurballen) of de mythische strijd met de gifspuwende slang Apep, balancerend op een zonneboot. Het is een uitgebreid en verslavend spel, bedoeld voor 18+ gezien het vele moorden.
Wat heel goed is aan het spel is de uitgebreide research die is gedaan, ook door Egyptologen, om de wereld zo historisch correct te laten lijken. Zo kun je in de discovery mode naar hartelust ronddolen door Egypte terwijl je educatieve informatie krijgt over Alexandrië, monumenten en het dagelijks leven in het Oude Egypte. Je kunt piramides beklimmen (die op dit moment in de geschiedenis al een beetje in verval zijn geraakt zodat je welkome handgrepen hebt om naar boven te komen), maar ook de ondergrondse kamers van Djoser bezoeken (inclusief faience tegels) of dwalen door Memphis. Ook kun je zonder schroom tombes plunderen, op krokodillen jagen en de held uithangen. Genieten!
Een stukje zwemmen met nijlpaarden in de ochtend
Normaal zijn krokodillen nooit zo vriendelijk
Avontuur en puzzelen
Egypt 1156 B.C.: Tomb of the Pharaoh (1999) is misschien wel het spel waardoor ik besloot Egyptologie te gaan studeren. Ik mocht het lenen van de docent Wiskunde tijdens de eerste klas van de middelbare school. Het is inmiddels sterk verouderd, met kleine resolutie 3D en harkerige animaties, maar het was mijn eerste kennismaking met een levend, sprekend Egypte.
Het spel speelt zich af in Thebe tijdens de 20e dynastie, toen de Vallei der Koningen werd geteisterd door grafrovers. Als zoon van een hoge ambtenaar verdacht van grafroof heb je drie dagen om zijn onschuld te bewijzen. Je daalt eerst af in het graf van Seti I, gewapend met een toorts, alwaar je na enkele stappen in een schacht valt. De volgende keer kijk je beter uit een neemt een plank mee, etc. Zo bezoek je ook het arbeidersdorp Deir el-Medina, een mummificatiewerkplaats, het graf van een edele en de tempel van Karnak. Onderweg verzamel je aanwijzingen om je vader vrij te spreken.
Het verhaal doet zijn best om educatief en historisch zeer correct te zijn, waardoor het soms niet te volgen is voor niet-Egyptologen. Maar uit nostalgisch oogpunt word ik er heel blij van, en zou graag een moderne remake zien.
In het graf van Seti I
De nauwe straatjes van Deir el-Medina, met karakteristiek rood geverfde deuren
Deel 2 in de serie, Egypt II: The Heliopolis Prophecy (2000) is eigenlijk nog leuker dan zijn voorganger. Het verhaal is spannender, beter uitgewerkt en de omgevingen die je bezoekt zijn realistischer, hoewel soms wat verlaten. In dit deel speel je als vrouwelijke arts die haar zieke adoptievader te hulp komt, en daarbij stuit op een dodelijke plaag en een samenzwering met politieke implicaties. Heliopolis is opgebouwd vanuit het niets (van de oude stad is vrijwel niets over of het ligt onder moderne bebouwing), inclusief de tempel met zijn grote obelisk. Je bezoekt het Levenshuis (de tempelbibliotheek), doet aan ruilhandel op de markt en verschaft je clandestien toegang tot de villa van een hooggeplaatste ambtenaar. De combinatie van 3D-wereld, soundtrack en karakters om mee te praten brengt het oude Egypte tot leven op een manier die een museumtentoonstelling zelden bereikt.
De straten van Heliopolis
De tempel van Ra
Egypt 3: The Egyptian Prophecy (2004) is meer fictief en bevat bovennatuurlijke elementen. Het land wordt geteisterd door een vloek die de vrouwelijke magiër Maya moet verhelpen. In dit spel bezoek je de tempel van Amon-Re in Pi-Ramses, de granietgroeves van Aswan en de tempel van Ptah in Memphis. Maar ook daal je af naar de onderwereld om de gunst te verkrijgen van de god Ptah, bezoek je de Eeuwige Rietvelden waar Isis met haar vleugels staat te klapperen, en verdwaal je in het Dodenboek om door Osiris beoordeeld te worden. Er zitten wel wat interessante puzzels in, zoals het samenstellen van een medicijn, een slimme geluidspuzzel en een strategisch slangenspel.
De stoffige nederzetting Aswan
Isis op een papyrusboot
Bouw een stad
In het strategische Pharaoh (1999), de opvolger van Caesar III (1998), ben je zelf aan de beurt om een stad te bouwen. Het is een balanceeract om zowel de schatkist gevuld te houden (door voldoende handelswaar te produceren of goud te delven), de goden tevreden te stemmen (door tempels te bouwen en festivals te houden) en genoeg banen en voorzieningen voor je inwoners te regelen zodat hun huizen kunnen evolueren en er meer mensen naar je stad trekken.
Sommige levels spelen zich af op de vruchtbare oevers van de Nijl, andere in de barre woestijn. De gevechtsmodus is niet zo goed uitgewerkt, de nadruk ligt op het bouwen. Het duurt werkelijk lang om een piramide te bouwen, zelfs in het spel. Maar het is erg belonend om dan eindelijk het ‘Victory’-scherm te zien te krijgen, en met een nieuw, leeg veld te beginnen met wuivend gras en overstromende oevers.
Het spel kreeg behalve een uitbreiding (Cleopatra, 2000) en versies die spelen in andere culturen (Zeus, 2000 en Emperor, 2002) ook een vervolg met Immortal Cities: Children of the Nile (2004).
In Pharaoh kun je ook kleistenen mastaba’s bouwen